Łożyska ślizgowe

Zbliża się początek sezonu, więc należy krytycznie spojrzeć na kilka elementów związanych z napędem.
Pierwszym z kolejce i zarazem najbardziej kłopotliwym w wymianie jest łożysko ślizgowe na wale napędowym:

Gdy jednostka jest jeszcze na lądzie powinniśmy sprawdzić czy łożysko nadaje się do dalszego użytkowania.

Co sprawdzamy?

1. Czy łożysko nie "siedzi za ciasno"?
Wiele tanich łożysk ma tanią gumę, która puchnie z czasem i gubi luz niezbędny do prawidłowej pracy wału. W wyniku tego wał się wyciera, tworząc "falę na powierzchni". Za ciasne łożysko to brak smarowania i wysoka temperatura, przede wszystkim na gumie i później na wale.

2. Czy łożysko nie ma spękanej gumy?
Spękana guma to pierwsza oznaka końca żywotności łożyska. Guma naturalnie traci swoje właściwości i najczęściej po 4-5 latach należy ją wymienić.

3. Czy łożysko nie ma za dużego luzu?
Tu dochodzimy do najbardziej kluczowego pytania: czy łożysko powinno mieć luz, a jeśli tak to jaki? Tak, łożysko ślizgowe smarowane wodą MUSI mieć luz. Niestety wiele osób nie zdaje sobie z tego sprawy i wybiera łożyska ciasno pasujące do wału. Jest to błąd, który przekłada się na zniszczenie powierzchni wału.

Jaki powinien być luz łożyska?
Prawidłowy luz powinien zawierać się pomiędzy 0,3% i 0,6% średnicy wału w stanie suchym. Oznacza to, że np. dla wału 25mm prawidłowy luz to minimum 0,075mm i maksymalnie 0,15mm pomiędzy wałem i gumą łożyska. Gdy wał leży na łożysku, to mierząc na górze otrzymujemy dwukrotną wartość luzu min. 0,15 i maks. 0,30 mm. (Dla grubszych wałów szczelina będzie większa.) Dodatkowo dochodzi tu dodatkowa wartość, którą należy uwzględnić, tzw. „opad wału”, czyli kompresja gumy łożyska pod ciężarem spoczywającego na nim wału. W sumie dla łożysk dobrej jakości na wał o średnicy 25mm prawidłowa szczelina to ok. 0,2 mm w stanie suchym.

Dlaczego łożysko musi mieć luz?
Luz w łożysku ślizgowym jest niezbędny do wytworzenia filmu wodnego odpowiadającego za zmniejszeni tarcia pomiędzy gumą łożyska i wałem. Film wodny jest także niezbędny do prawidłowego odprowadzania ciepła z powierzchni gumy i wału. Nie wolno zapominać także o tym, że guma w wodzie pęcznieje. Więc luz zmierzony na wale, gdy łożysko jest suche, w wodzie mniejszy się, gdy guma „naciągnie” wodę i zwiększy swoją objętość. Dobrej jakości łożyska o kontrolowanej jakości w produkcji uwzględniają pęcznienie gumy w wodzie.

W powyższym przykładzie nie bierzemy pod uwagę tolerancji dla średnicy wału. Żaden prawidłowo wykonany wał nie ma wartości np. 25mm, lecz jego faktyczna średnica jest o kilka setnych milimetra mniejsza, co faktycznie dodatkowo zwiększa wielkość szczeliny. Jednak dla uproszczenia sytuacji celowo pominęliśmy ten parametr.

Nasze łożyska są produkowane z gumy nitrylowej, tzw. NBR, dla jednostek pływających w czystej wodzie. Mamy także możliwość wyprodukowania łożysk z gumy odpornej na zniszczenie przez muł, drobinki piasku. Stosowane są głównie w elektrowniach wodnych, gdzie w wodzie mogą znaleźć się zanieczyszczenia.
Dostarczamy łożyska w zakresie 20-600mm w tulejach z mosiądzu, PVC, aluminium i stali kwasowej. Ponadto wykonujemy łożyska o nietypowych wymiarach, lub w nietypowej obudowie na zamówienie

Więcej: https://silnikimorskie.pl/lozyska-slizgowe